نمونه روش اجرايي شناسايي و ارزيابی جنبه هاي زيست محيطي

روش اجرايي شناسايي و ارزيابی جنبه هاي زيست محيطي

1- هدف:
هدف از تدوين اين روش اجرايي ارزيابي پيامد جنبه¬هاي زيست محيطي شناسايي شده
 است تا از اين طريق جنبه¬هاي زيست محيطي بارز تعيين گردند.
2- دامنه كاربرد:
دامنه كاربرد اين روش كليه فعاليت¬هاي مشخص شده در سيستم مديريت زيست محيطي شرکت *** مي باشد.
3- تعاريف و مفاهيم:
3-1- جنبه زيست محيطي بارز: آن جنبه اي كه پيامد زيست محيطي بارزي داشته باشد يا بتواند داشته باشد.
3-2- جنبه يا پيامد زيست محيطي مثبت (مفيد): جنبه يا پيامدي كه موجب تغيير مفيد در محيط زيست گرديده و مطابق با اين روش نيازي به ارزيابي نداشته و سازمان، خود را متعهد به انجام فعاليت مرتبط با آن مي داند.
3-3- فعاليت عادي: به فعاليتي گفته مي شود كه به صورت هميشگي(نرمال) در محيط كار اتفاق مي افتد. مانند: فعاليت درخت كاري، توليد و ذوب گيري
3-4- فعاليت غير عادي: به فعاليتي گفته مي شود كه به صورت اتفاقي در محيط كار اتفاق مي افتد و هميشگي نمي باشد. مانند: فعاليت سوزاندن زباله

4- مسئوليت¬ها:
4-1- واحد HSE مسئوليت انجام ارزيابي جنبه¬هاي زيست محيطي را بر عهده دارد.
4-2- نماينده مديريت، مسئوليت تصويب نهايي جنبه¬هاي ارزيابي شده را به عهده دارد.
 5- مراحل انجام كار:
5-1- تعيين روش و معيار¬هاي ارزيابي:
به منظور انجام ارزيابي از روش ارزيابي احتمال خطر Risk Assessment استفاده مي شود كه روش تجربه شده اي است كه سال¬ها در مديريت ايمني و بهداشت صنعتي و نيز مديريت زيست محيطي مورد استفاده قرار گرفته است. اين نوع روش شامل ارزيابي متعادلي از ديدگاه¬هاي زيست محيطي و حرفه اي مي باشد. به همين منظور براي تشريح اين نوع ديدگاه¬ها، موارد تعريف شده زير به عنوان معيارهاي ارزيابي تعيين مي گردند.

تواتر(ضريب فركانس): دفعات وقوع پيامد در دوره¬هاي زماني مشخص
شدت: درجه تخريب زيست محيطي
ابعاد: دامنه انتشار و گستردگي پيامد
احتمال كشف: احتمال كشف پيامد در دوره¬هاي زماني مشخص
ضريب اهميت قانوني: ميزان اهميت پيامد ازنظر بخشنامه¬ها و الزامات قانوني
ميزان هزينه: ميزان هزينه براي اصلاح پيامد
ضريب توجه عمومي: ميزان اهميت پيامد براي گروه هاي ذينفع
 
5-2- درجه بندي معيار¬ها:
به منظور مشخص شدن وضعيت هر پيامد در مقايسه با پيامد¬هاي تعيين شده جهت ارزيابي، بايد براي معيار¬ها يك سيستم درجه بندي مشخص نمود. لذا براي معيار¬هاي انتخابي هفت گانه از يك سيستم درجه بندي عددي از 1 تا 5 استفاده مي شود. اين اعداد براي هر معيار تعريف مشخصي دارد. سيستم درجه بندي معيار¬ها به شرح زير مي باشد.

تواتر (ضريب فركانس):
1-    بيش از يك ماه يكبار در سال
2-    بيش از يك هفته يكبار در سال
3-    هر هفته يكبار در سال
4-    هر شيفت يكبار در سال
5-    تقريباً بطور مستمر در سال
شدت:
1-    خسارت نا چيز زيست محيطي
2-    - خسارت كم زيست محيطي
3-    - خسارت زياد زيست محيطي
4-    - خسارت خيلي سنگين زيست محيطي
توجه: براي درجه بندي معيار شدت مي توان سرعت و عمق تخريب زيست محيطي ناشي از بروز پيامد را نيز در نظر گرفت.

ابعاد:
1-    محل فعاليت (ايستگاه كاري)
2-    محدوده داخل پروژه
3-    محدوده اطراف پروژه
4-    در سطح منطقه
5-    در سطح شهر

ضريب اهميت قانوني:
1-    فاقد الزام قانوني (ملي)
2-    الزام جهاني
3-    الزام ملي
4-    الزام منطقه اي
5-    الزام شركتي

توجه 1: هر الزام شركتي مبتني بر يك الزام منطقه اي، ملي و جهاني بوده و هر الزام منطقه اي مبتني بر يك الزام ملي مي باشد.
توجه 2: چنانچه پساب و يا مواد آلاينده به سيستم¬هاي شبكه فاضلاب صنعتي و نهايتاً تصفيه خانه منتقل مي گردد، از ضريب 1 استفاده مي گردد. همچنين در صورتي كه براي اين موارد الزام شركتي وجود داشته باشد ضريب 5 به پيامد مربوطه تعلق مي گردد.
توجه 3: چنانچه در ارزيابي جنبه الزام قانوني وجود داشته باشد نتيجه اندازه گيري وضعيت موجود كمتر از حد قانوني باشد، به پيامد ضريب 3 تعلق مي گيرد.
توجه 4: چنانچه در ارزيابي جنبه الزام قانوني وجود داشته باشد و در اندازه گيري به عمل آمده وضعيت موجود بالاتر از حد قانوني باشد علامت * در كنار عدد 3 قيد مي شود.
فعاليت¬ها/خدمات/محصولات را مي توان در محدوده پروژه درجه بندي كرد.
اين درجه بندي براي فعاليت¬ها و خدمات مي تواند در محل¬هاي انجام كار به صورت محيط¬هاي بارز، كارگاهي و سربسته در داخل كارگاه (اتاق) باشد.

5-3- جمع بندي ارزيابي¬هاي انجام شده در سطح شرکت :
به منظور جمع بندي و يكنواخت نمودن ارزيابي¬هاي به عمل آمده در سطح واحد¬هاي شرکت واحد HSE نتايج به دست آمده را در جلسه¬هايي با حضور مديران شركت¬ها ارائه نموده تا عدم هماهنگي¬هاي احتمالي مورد بازنگري و رفع عيب قرار گيرد. اين جمع بندي¬ها در فرمي تحت عنوان ارزيابي جنبه¬هاي زيست محيطي به شماره F04-H-00 ثبت مي شوند.

5-4- كليه جنبه هاي بارز(غير قابل تحمل) شناسايي شده به هنگام تعيين اهداف شرکت مورد توجه قرار گرفته و چنانچه نياز به منابع و زمان داشته باشند، هدف گذاري شده و برنامه ريزي مي گردند.

5-5- روش كنترلي كليه جنبه هاي بارز(غير قابل تحمل) مطابق فرم شناسايي و ارزيابي جنبه هاي زيست محيطي به شماره F04-H-00 به ترتيب اولويت مشخص مي گردد.

5-6- شرح روش كنترلي به كار رفته در پيوست فرم فوق الذكر مشخص گرديده و مطابق آن ريسك باقي مانده مخاطره پس از اجراي روش كنترلي محاسبه مي گردد.

5-7- به منظور اطمينان از عملكرد صحيح اقدام كنترلي تعريف شده نحوه پايش عملكردها، دوره و مسئول آنها پس از به دست آوردن ريسك باقي مانده در فرم مذكور قيد مي گردد.

6- تغييرات:
توزيع و هر گونه تغييرات اين مدرك مطابق روش اجرايي كنترل مدارك  شرکت *** انجام مي گيرد.
7- مستندات:
مجموعه قوانين زيست محيطي سازمان